รอยแผลเป็นที่ดูไม่สวยงาม  แลดูน่าเกลียดน่ากลัว เป็นสิ่งสำคัญที่ทำผู้หญิงทุกคนรู้สึกขยาดกับการผ่าตัดที่เต้านม นอกจากนี้แล้วยังมีผลที่ไม่พึงประสงค์อื่นๆ ที่อาจตามมาได้อีกเช่น หน้าอกไม่เท่ากัน หน้าเสียรูปทรงหลังผ่าตัดทำให้หลายคนไม่ยอมเข้ารับการผ่าตัดในตอนแรกที่เพิ่งตรวจเจอก้อนที่เต้านม เนื่องจากมีความวิตกกังวลในเรื่องนี้ จนก้อนเนื้อโตขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลให้การผ่าตัดทำได้ยากขึ้นกว่าเดิมมาก แทนที่จะผ่าออกตั้งแต่ก้อนยังมีขนาดเล็ก เพื่อให้ได้แผลเล็กกว่า และมองไม่เห็นแผลเป็นต้น

เนื้องอกเต้านมชนิดธรรมดา (ไม่ใช่ก้อนเนื้อร้ายหรือมะเร็ง) พบได้บ่อยพอสมควรและบางกรณี (เช่น ก้อนที่มีขนาดเล็กๆ ที่พบเจอจากการทำอัลตราซาวนด์)  ถือว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงชนิดปกติของเต้านมที่อาจมีเนื้องอกนี้เกิดขึ้นได้ โดยทั่วไปอาศัยการตรวจติดตามอาการไปสักระยะหนึ่งก่อน หากมีการเปลี่ยนแปลงจึงค่อยพิจารณาเรื่องการผ่าตัด ดังนั้นการผ่าตัดเอาก้อนเนื้องอกเต้านมชนิดธรรมดาออก จะทำก็ต่อเมื่อมีเหตุจำเป็นหรือมีข้อบ่งชี้เท่านั้น ไม่ได้ทำผ่าตัดกันในผู้ป่วยทุกคนที่มีก้อนนี้ ความจำเป็นที่ต้องผ่าตัดส่วนใหญ่ก็คือ ต้องการเอาก้อนเนื้อออกมาตรวจเพื่อการวินิจฉัยที่แน่นอน หรือเป็นการกำจัดก้อนเนื้อนี้ออกไป ส่วนคนที่มีเนื้องอกนี้ขนาดเล็ก คลำไม่ได้ ก็มักใช้วิธีการติดตามไปก่อน จะผ่าออกในกรณีที่ไม่สะดวกในการติดตามด้วยเหตุผลต่างๆ  เช่น ผู้ที่วางแผนจะตั้งครรภ์  หรือผู้ที่วิตกกังวลกับก้อนนี้มาก

กรณีที่ต้องผ่าตัด เนื่องจากเป็นเนื้องอกชนิดธรรมดานี้ไม่มีอันตรายอะไร การผ่าตัดที่จะทำลงไปต้องคำนึงเรื่องบาดแผล และความสวยงามหลังผ่าตัดค่อนข้างมาก ไม่ให้เป็นการทำลายเต้านม เพราะมิฉะนั้นแล้ว มันจะเป็นก่อผลเสียมากกว่าผลดีจากการผ่าตัด

สิ่งที่ต้องคำนึงในการผ่าตัด

1. ตำแหน่งของบาดแผล  ถ้าเป็นไปได้ควรลงแผลในแนวสามารถซ่อนรอยแผลเป็นได้มากที่สุด  เช่นขอบลานนม  ใต้ราวนม ใกล้รักแร้   ซึ่งขึ้นกับตำแหน่ง ขนาด ผลการตรวจเซลล์เนื้อเยื่อที่ทำมาก่อนผ่าตัดด้วย

การผ่าตัดที่ไม่ได้คำนึงเรื่องการจัดวางตำแหน่งแผลเป็นที่ดี ทำให้หลังผ่าตัด เกิดแผลเป็นที่ดูไม่สวยงาม

           ก้อนอยู่ห่างจากลานนมเป็นระยะ 3 ซม. เหมาะมากที่จะให้แผลอยู่ขอบลานนม

                                    ก้อนอยู่ห่างจากลานนมเป็นระยะ 3 ซม.

                เทคนิคการผ่าตัดที่ดี สามารถเจาะช่อง แล้วเอาก้อนออกมาได้ทั้งหมด

                            ต้องมีเนื้อเยื่อปกติห่อหุ้มก้อนโดยรอบไว้ด้วยเสมอ

 

                               แผลเป็นหลังผ่าตัดน้อยมาก จนแทบบมองไม่เห็น

                      สามารถผ่าตัดเอาก้อนออกได้ในทุกตำแหน่งของเต้านม

                                       รอยแผลเป็นที่ถูกซ่อนไว้

ถ้าตำแหน่งก้อน อยู่ห่างไปจากลานนมมากๆ และเต้านมมีขนาดใหญ่ ก็สามารถดัดแปลง วิธีผ่าตัดโดยเลาะผิวหนังออก เปิดช่องได้มากขึ้นสามารถเข้าถึงทุกตำแหน่งของเต้านมได้อย่างง่ายดาย

วิธีการผ่าตัดแบบ round block เป็นการเลาะผิวหนังรอบลานนมออก เพื่อเปิดช่องให้กว้างขึ้น จากนั้นก็เย็บปิดช่องกลับไปชิดกับลานนม ทำให้ไม่เห็นรอยแผลเป็น และเป็นการทำให้เต้านมกระชับขึ้น เหมาะกับผู้ที่มีเต้านมเริ่มหย่อนยาน

2.ปริมาณเนื้อเยื่อเต้านมที่ต้องผ่าออก  : เป็นหลักการเลยว่าก่อนการผ่าเอาก้อนที่เต้านมออก ควรมีการตรวจทางเนื้อเยื่อให้ทราบผลก่อนว่าก้อนที่จะผ่าออกมา เป็นชนิดไหน ถึงแม้ไม่ทราบชื่อชนิดของก้อนแน่นอนร้อยเปอร์เซนต์ แต่อย่างน้อยต้องทราบคร่าวๆว่า เป็นเนื้องอกธรรมดา หรือเป็นเนื้อร้าย เพราะจะวางแผนการผ่าตัดไม่เหมือนกัน  การผ่าตัดเอาก้อนออกมาโดยไม่ตรวจสอบให้ดีก่อนว่าเป็น ก้อนประเภทไหนมีความเสี่ยงมาก หากพบในภายหลังว่าก้อนนั้นเป็นเนื้อร้าย ก็จะต้องกลับมาผ่าใหม่รอบที่สอง และจะทำให้การผ่าตัด ยุ่งยากลำบากมากขึ้น อาจเสียโอกาสในการผ่าตัดแบบสงวนเต้าได้ หรือกระทบต่อผลการรักษามะเร็งเลยทีเดียว

การผ่าตัดก้อนออกกรณีทราบก่อนว่าเป็นก้อนเนื้อธรรมดา ก็ยังต้องควรมีเนื้อเยื่อเต้านมปกติห่อหุ้มก้อนอยู่บ้าง ไม่ควรทำให้ก้อนแตกเละ เพราะจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการกลับเป็นซ้ำของก้อนได้ หรือบางครั้งหาก เกิดการพลิกล็อกของผลการตรวจเนื้อเยื่อในภายหลังเกิดกลับมาเป็นเนื้อร้าย ก็จะส่งผลเสียทันที

 

                          การผ่าก้อนออกมาควรมีเนื้อดีห่อหุ้มอยู่ด้วยส่วนหนึ่ง

3 . การใช้ปริมาณความร้อนจากเครื่องจี้ไฟฟ้า     หากใช้ความร้อนสูงเกินไป จะทำให้ เกิดก้อนแข็งๆ เนื่องจากไขมันอักเสบ เกิดบริเวณแผลผ่าตัดตามมาได้

4. การห้ามเลือด   ถ้าห้ามเลือดไม่ดี จะเกิดรอยเขียว ม่วง คล้ำเป็นลักษณะห้อเลือดบริเวณแผล เกิดการอักเสบ ติดเชื้อตามมาได้ หรือที่ร้ายที่สุดจะทำให้ เซลล์กระจายได้ ถ้าก้อนนั้นเป็นเนื้อร้าย และมีการแตกเละขณะผ่าตัด

5. การเย็บแผล       ต้องใช้ความละเอียด ถี่ถ้วน พิถีพิถัน ในการเลือกใช้วัสดุเย็บแผล เทคนิควิธีการเย็บแผล  การร้อยไหม เป็นต้น

หากเลือกใช้วิธีผ่าตัดที่ดี คำนึงถึงเรื่องความสวยงามหลังผ่าตัด หลีกเลี่ยงผลเสีย จากการผ่าตัด โดยเฉพาะเรื่องแผลเป็น  สุดท้ายผลการผ่าตัดก็ย่อมจะออกมาดี การผ่าตัดก้อนที่เต้านมก็ไม่ได้เป็นเรื่องที่น่ากลัวอีกต่อไป

คลิกเพื่อชม คลิปการผ่าตัด                                                                                    นพ. หะสัน มูหาหมัด